Tragiek in de zorg: Wat doe je als je met lege handen staat?
Wat doe je als helpen niet helpt? Als medicijnen en interventies geen verlichting (meer) bieden? Wat wordt er van jou als zorgprofessional verwacht wanneer een patiënt lijdt en de situatie onoplosbaar lijkt? Dit zijn grote vragen, waar we vaak geen goed antwoord op weten. Daarom is nieuw onderzoek hard nodig: hoe kunnen we beter omgaan met tragiek in de zorg?
Vaak houdt een zorgprofessional zich bezig met het bestrijden en/of verhelpen van ziekte of klachten. Helaas is het in de praktijk niet altijd mogelijk om het lijden van patiënten te verhelpen. Dit soort onoplosbare situaties noemen we tragiek. Zorgprofessionals worden in hun werk vaak geconfronteerd met tragische situaties terwijl ze dan niet zo goed weten wat ze moeten doen. Zorgontvangers ervaren – ondanks goedbedoelde interventies – geregeld een gebrek aan erkenning als zij zich in een tragische situatie bevinden: ‘Ze zijn de hele dag met je bezig, maar uiteindelijk voelde ik me niet gezien.’ Aandacht voor die tragiek is onmisbaar voor goede, betekenisvolle zorg.
Waarom is dit onderzoek belangrijk?
Om goede, betekenisvolle zorg te kunnen bieden, is het belangrijk dat zorgprofessionals beter leren omgaan met tragische situaties. Dit betekent soms dat je moet accepteren dat er geen oplossing is. Het belangrijkste wat je dan kunt doen, is patiënten echt zien en hun situatie erkennen. Het gaat om luisteren naar de zorgontvanger en de naaste(n), er zijn, en het bieden van emotionele en psychologische steun.
Wat houdt het onderzoek in?
Dit onderzoek heeft als doel dat zorgverleners zich meer bewust worden van het bestaan van tragische situaties. We willen handreikingen ontwikkelen voor een betere omgang hiermee. Zodat zorgontvangers en hun naasten zich meer gezien voelen en het welzijn van de zorgprofessionals wordt vergroot.
Het onderzoek bestaat uit verschillende fasen:
- In de eerste fase worden belangrijke en invloedrijke stakeholders, zoals bijvoorbeeld patiëntenorganisaties, in beeld gebracht en betrokken bij het project. Zij zullen gedurende het gehele project feedback geven en hun mening geven over bijvoorbeeld de resultaten.
- In de tweede fase wordt de bestaande literatuur uitgebreid bestudeerd om inzicht te krijgen in wat er tot nu toe bekend is over het concept tragiek.
- In de derde fase worden interviews afgenomen. Het doel is om beter inzicht te krijgen over hoe zorgontvangers en zorgprofessionals naar tragische situaties kijken. Vervolgens worden groepssessies belegd in de vorm van reflectieve dialogen. Tijdens deze dialogen wordt, volgens een passende gespreksmethodiek, tragische casuïstiek uit de praktijk besproken.
- In de vierde fase wordt op basis van de uitkomsten een nieuwe lesmodule voor zorgprofessionals ontwikkeld. Het doel van de module is om zorgprofessionals meer te leren over hoe om te gaan met tragische situaties, hoe beter te kunnen accepteren dat de situatie niet op te lossen is en hoe ze hun eigen gevoelens, zoals machteloosheid, het beste bespreekbaar kunnen maken.
Aan het einde van het project zal een symposium georganiseerd worden om de opgedane kennis en de module te verspreiden.
Hoofdonderzoeker
Dr. Els van Wijngaarden, Zingeving en ethiek rond het levenseinde
Afdeling Anesthesiologie, Pijn en Palliatieve Geneeskunde
De financiering voor dit onderzoek is nog niet volledig rond. Helpt u mee dit onderzoek te realiseren? Fantastisch! Klik op de 'Doneer nu'-knop.
In actie komen voor het onderzoek van Els van Wijngaarden en haar team kan ook. Klik dan op 'Start actie'.
Wilt u liever uw donatie overmaken via ons rekeningnummer? Dat kan via NL84 ABNA 0248 6906 55 t.n.v. Stichting Radboud Fonds o.v.v. KP307650/GB871100
