Acute Pancreatitis: voorkom ernstige ziekte door DNA onderzoek

Een acute alvleesklierontsteking kan variëren van zeer mild tot levensbedreigend. Het  kenmerkt zich door hevige pijn in de bovenbuik die kan uitstralen naar de rug met soms misselijkheid, braken en koorts. Het is een potentieel gevaarlijke ontsteking en is één van de meest voorkomende buikproblemen waarvoor iemand acuut moet worden opgenomen in het ziekenhuis. Bij 20% van de patiënten met een acute alvleesklierontsteking verloopt de ontsteking gecompliceerd, waarvoor vaak meerdere intensieve behandelingen nodig zijn en patiënten vaak lang in het ziekenhuis verblijven met een reële kans op overlijden (10-30% sterfte). Het voorspellen van de ernst van een acute alvleesklierontsteking is echter lastig en vroege effectieve behandelingen zijn helaas nog niet voorhanden. Hoogste tijd voor verandering!

Wat is de rol van het immuunsysteem
Het immuunsysteem speelt een cruciale rol in de ontstekingsreactie van een acute alvleesklierontsteking. Het lijkt erop dat als het immuunsysteem te heftig of juist te weinig reageert op deze ontsteking, de kans op een ernstige alvleesklierontsteking verhoogd is. Waarom de immuunrespons soms verstoord is, is deels onbegrepen, maar het lijkt een belangrijke rol te spelen in de ernst van de alvleesklierontsteking en daarmee ook een mogelijk aanknopingspunt voor nieuwe behandelingen.

Op de ernst van de acute alvleesklierontsteking
Om tot zinnige en effectieve behandelingen te komen is het van groot belang om eerst de mechanismen goed te begrijpen die de ernst van een acute alvleesklierontsteking bepalen. Verschillende studies zijn uitgevoerd o.a. met antibiotica, probiotica en antioxidanten om de uitkomst van acute pancreatitis te verbeteren, helaas allemaal zonder significante gunstige effecten. Het falen van behandelingen die ingrijpen op het immuunsysteem, zou kunnen worden verklaard doordat de interventies worden toegepast zonder rekening te houden met de patiëntspecifieke immuunrespons. Het zou waarschijnlijk beter zijn om een gerichte behandeling op de immuunrespons te starten, bijvoorbeeld het afremmen van de immuunrespons als deze te heftig is of juist de respons te stimuleren als deze te zwak is.

Is die genetische bepaald?
Onderzoek naar genetische kenmerken van patiënten en eiwitten die gerelateerd zijn aan het functioneren van ons immuunsysteem kan helpen om een meer gepersonaliseerde behandeling te ontwikkelen bij acute pancreatitis en uitkomsten van deze ernstige ziekte te verbeteren.

Dát willen we onderzoeken 
Door gearchiveerd genetisch materiaal (DNA) en bloed van meer dan 1.000 acute pancreatitis patiënten te onderzoeken en relaties te leggen tussen de ernst van ziek zijn, het functioneren van het immuunsysteem,  laboratoriumwaarden en hierbij ook parameters  zoals mortaliteit, orgaanfalen, infecties, het aantal (chirurgische, endoscopische of radiologische) interventies, de duur van ziekenhuisopname en IC-opname te betrekken.

Maar kunnen we niet alleen!
Dit project wordt uitgevoerd in het Radboudumc vanuit de afdeling Heelkunde, de afdeling Experimentele Geneeskunde en de afdeling Intensive Care. Hierbij werken we nauw samen met het Heelkunde Laboratorium van het MUMC+,de afdeling Genetica in het Erasmus Medisch Centrum (EMC) en de meer dan 20 participerende ziekenhuizen van de Pancreatitis Werkgroep Nederland.

Helpt u mee? 
We hebben de kennis, vaardigheden, techniek en bevlogenheid in huis om dit onderzoek te laten starten. Het geld voor dit onderzoek kan niet uit reguliere geldstromen worden betaald. Helpt u mee om dit onderzoek te financieren? Uw donatie maakt een wereld van verschil voor mensen met een Acute Pancreatitis!

Alvast heel hartelijk dank voor uw steun.

Hoofdonderzoeker
dr. Martijn Stommel, Afdeling Heelkunde, Radboudumc.

Mede-onderzoeker(s)
dr. Stefan Bouwense, Chirurg MUMC+
Anne Nagelhout, arts-onderzoeker Radboudumc en Pancreatitis Werkgroep Nederland